Veldnorm

De Veldnorm Toetsing en Kwaliteitsborging WMO-plichtige Zorgevaluaties (hierna Veldnorm) helpt om de opstart en uitvoering van zorgevaluaties te versnellen en vergemakkelijken.

Zoom in op afbeelding

In het kort

  • De Veldnorm voor WMO plichtige zorgevaluaties is sinds 1 maart 2023 van kracht

  • Het geldt voor projecten die bestaande zorg onderzoeken

  • Bestaande zorg betekent dat deze zorg al wordt toegepast in Nederland

  • Om gebruik te kunnen maken van de afspraken die gemaakt zijn wordt er door de projectgroep een 'aanvraagformulier vaststellen bestaande zorg' ingediend bij de Wetenschappelijke Vereniging (multicenter onderzoek) of toetsende commissie (monocenter onderzoek). Zie hiervoor de pagina 'Vaststellen bestaande zorg'

  • Wanneer er een 'Verklaring bestaande zorg' is afgegeven voor een project is er akkoord om alle onderdelen van de Veldnorm te kunnen gebruiken.

  • Voor multicenter onderzoek kan deze 'Verklaring bestaande zorg' worden meegestuurd met de indiening bij de toetsende commissie zodat het voor de commissie duidelijk is dat het om het vergelijken van bestaande zorg gaat

  • Ook kan de Verklaring gebruikt worden om ondersteunende afdelingen (wetenschapsbureaus/monitoring afdelingen/et cetera) te laten zien dat het project toestemming heeft om het lichtere regime van administratie, scholing en monitoring toe te passen

  • De PDF versie van de Veldnorm staat op deze pagina onderaan bij 'Tools'

Inleiding

De veldnorm is vastgesteld door alle HLA-MSZ partijen en is tot stand gekomen met inbreng van o.a. CCMO, IGJ, VWS, ZonMw, de NVMETC en Ontregel het Onderzoek.

Zorgevaluaties zijn onontbeerlijk om de kwaliteit van zorg op peil te houden en te verhogen en worden uitgevoerd in opdracht van ZE&GG en in het kader van subsidieprogramma’s als Leading the Change en de ZonMw-programma’s DoelmatigheidsOnderzoek en Goed Gebruik Geneesmiddelen.

Zorgevaluaties

Zorgevaluaties onderscheiden zich van andere vormen van onderzoek doordat zij uitsluitend bestaande zorg evalueren of vergelijken met andere bestaande zorg, en geen nieuwe of experimentele behandelingen inhouden. Zij brengen dus naar hun aard in principe geen extra medisch risico mee voor de deelnemer en betreffen in principe onderzoek met verwaarloosbaar risico. Uiteraard gaan zorgevaluaties, net als alle andere vormen van onderzoek, wel gepaard met risico’s op het terrein van privacy, data integriteit en financiën en zullen risico’s van eventuele extra onderzoekshandelingen apart in kaart gebracht worden. 

Noodzaak voor Veldnorm

Uit het rapport 'Verloop opstart- en inclusiefase van DoelmatigheidsOnderzoek' van ZonMw en 'Door onderzoekers ervaren belemmeringen evaluatieonderzoek' (zie bij 'links') blijkt duidelijke consensus dat het regime van medisch-ethische toetsing, dossiervoering en controle dat geldt voor mensgebonden onderzoek op grond van de WMO, niet proportioneel is voor zorgevaluaties. De hiermee gepaard gaande administratieve belasting heeft een remmende en vertragende werking op de opstart en voortgang van zorgevaluaties.

De Veldnorm beoogt, binnen de kaders van wetgeving zoals WMO, CTR en MDR, te zorgen voor een uniform en proportioneel kader voor toetsing en kwaliteit van zorgevaluaties en daarmee te bevorderen dat zorgevaluaties sneller kunnen starten en eenvoudiger uitgevoerd kunnen worden, zonder in te boeten op kwaliteit.

Praktische tools

De Veldnorm omvat Tools met een praktische uitwerking van en modelteksten/templates voor de behandelde onderwerpen. De Veldnorm is niet bedoeld om een uitputtende beschrijving te geven van regelgeving en kwaliteitseisen ten aanzien van zorgevaluaties. Daarvoor zijn andere bronnen en richtlijnen beschikbaar. Het doel van deze Veldnorm is enerzijds om, waar het kan, lichtere normen te stellen voor zorgevaluaties, en anderzijds om een praktische handreiking te geven bij het opzetten en uitvoeren van zorgevaluaties.

Om dezelfde reden wordt ook geen beschrijving gegeven van de privacyregels die gelden bij zorgevaluaties. Die zijn niet anders dan bij ander onderzoek, zodat de AVG en uAVG onverkort van toepassing zijn. Voor een praktische uitwerking wordt verwezen naar de 'Handreiking ontsluiten patiëntgegevens voor onderzoek' en de 'Gedragscode Gezondheidsonderzoek' (zie bij 'links')

Deze Veldnorm kan gezien worden als een vorm van zelfregulering of richtlijn en is derhalve bindend voor alle betrokkenen bij zorgevaluaties, tenzij er om goede redenen van moet worden afgeweken (“apply or explain”).

Reikwijdte Veldnorm

Zorgevaluatie kan in principe zowel WMO-plichtig als niet WMO-plichtig zijn. De huidige veldnorm beperkt zich tot WMO-plichtige zorgevaluaties. Hiervoor is gekozen omdat er voor niet-WMO onderzoek reeds andere landelijke initiatieven zijn gestart, onder meer in het kader van het Programma Regeldruk in Onderzoek van VWS. In een later stadium zal (in samenspraak met het programma Regeldruk) een veldnorm worden opgesteld voor niet-WMO onderzoek.

De reikwijdte van deze Veldnorm schematisch weergegeven:

De veldnorm heeft betrekking op WMO-plichtige evaluaties van bestaande zorg.

Voor meer informatie of bij vragen, neem contact op via Veldnorm@zorgevaluatiegepastgebruik.nl

Veelgestelde vragen

  • Waar in het nieuwe onderzoeksportaal kunnen wij bij de indiening van een Zorgevaluatie de Verklaring Bestaande Zorg uploaden?

  • Waar in CTIS kunnen wij bij de indiening van een Zorgevaluatie met geneesmiddel de Verklaring Bestaande Zorg uploaden?

  • Wie heeft de Veldnorm gemaakt?

  • Wie besluit of iets bestaande zorg is?

  • Wat wordt er met zorgevaluatie bedoeld in de Veldnorm?

  • Wat wordt bedoeld met ‘bestaande zorg’?

  • Wat is de Veldnorm?

  • Wat is de status van de Veldnorm ten opzichte van richtlijnen, zoals de NFU-richtlijn Kwaliteitsborging Mensgebonden Onderzoek en de visitatiecriteria van de STZ

  • Wat als de zorg die in een zorgevaluatie wordt onderzocht, geen bestaande zorg in mijn ziekenhuis is?

  • Waarom moet ik de Veldnorm gebruiken?

  • Waarom hebben we een Veldnorm nodig?

  • Waarom geldt de Veldnorm alleen voor WMO-plichtige zorgevaluaties?

  • Waar kan ik terecht als ik een andere vraag heb?

  • Voor wie is de Veldnorm?

  • Van wie is de Veldnorm?

  • Tot wanneer is de Veldnorm geldig?

  • In hoeverre wijkt de Veldnorm af van de geldende wet- en regelgeving zoals AVG, WMO, CTR, MDR en IVDR?

  • Hoe moet ik de Veldnorm gebruiken?

Deel kennis op de HUB

De ZE&GG HUB is het samenwerkingsplatform voor alle aangesloten partijen van het programma ZE&GG.

Wil je op de hoogte gehouden worden?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief en ontvang het nieuws over ZE&GG in je inbox.

Inschrijven voor nieuwsbrief