Goed voorbeeld: Elyse kliniek werkt samen met patiënten, ook over zorgevaluatie en gepast gebruik
Waarom zelf het wiel opnieuw uitvinden? Dat geldt ook voor patiëntenparticipatie bij zorgevaluatie en gepast gebruik. ZE&GG verzamelt goede voorbeelden van ziekenhuizen en klinieken die je voor gingen. Laat je inspireren! Deze keer: Elyse klinieken voor nierzorg.
“Samenwerken met onze cliënten doen we eigenlijk standaard en sluit aan bij onze visie”
Marjolein van der Pol, bestuurder bij Elyse klinieken en medisch bioloog van origine, vertelt hoe zij samenwerken met patiënten.
Cliëntenraad is de sleutel
“Nadat we voorheen alleen de beschikking hadden over een decentrale cliëntenraad voor één kliniek, heeft Elyse klinieken sinds twee jaar één overstijgende cliëntenraad. Daarin zitten dialyse patiënten vanuit de verschillende klinieken, een naaste, en een patiënt met ervaring op de poli. Ze zijn niet een representatieve dwarsdoorsnede van onze patiëntengroep, maar worden wel goed gevoed door wat ze meemaken in de klinieken en de gesprekken die ze voeren met medepatiënten”, vertelt Marjolein. Met de cliëntenraad hebben ze laagdrempelig contact.
Patiëntenparticipatie plan
De cliëntenraad is wettelijk verankerd en er wordt veel mee samengewerkt, maar dat is niet het enige. Om te zorgen dat patiëntenparticipatie goed geborgd is in de organisaties is een participatieplan gemaakt in samenspraak met de cliëntenraad. “Daarin staat wat we doen aan participatie in onze klinieken. Naast de formele participatie, via de cliëntenraad, gaat het ook over het betrekken van specifieke groepen. Zo kan bijvoorbeeld de dialyse patiënt (met eventueel een naaste) zelf deelnemen aan het multidisciplinaire overleg. Ook benutten we de PROMs (Patient Reported Outcome Measures) bij het jaargesprek dat de behandelend arts samen voert met de patiënt, en hebben we ook een zogenaamd spiegelgesprek gevoerd in een van onze klinieken. Het is zeer waardevol om als zorgverleners direct in een kring rondom de patiënten te luisteren naar hoe zij hun zorg hebben ervaren. Dit zou ik graag nog meer willen benutten. Ik ben eraan gewend om met patiënten en cliëntenraad samen te werken en zie er ook de meerwaarde van”.
Waar betrekt Elyse patiënten bij?
“Met de cliëntenraad bespreken we overall ideeën en voortgang van verbeterprojecten. En voor losse projecten formeren we soms een klankbordgroep met afgevaardigden van de cliëntenraad, en specifieke patiënten buiten de cliëntenraad. Dat gaat bijvoorbeeld over het patiëntenportaal, Persoonlijke Gezondheidsomgevingen (PGO’s) of een nieuwbouwproject. En voor de Juiste Zorg op de Juiste Plek (JZOJP, bv. thuisdialyse). Dat doen we het liefst zo vroeg mogelijk in een project”.
En Zorgevaluatie en Gepast Gebruik?
Bij Elyse proberen ze de acties rondom ZE&GG altijd de vervlechten met projecten en ontwikkelingen die al lopen. De onderwerpen op de implementatieagenda die specifiek over nierzorg gaan en/of hier een link mee hebben, sluiten uiteraard goed aan bij de zorg die ze leveren. “Daarnaast zijn we vooral aan de slag gegaan met JZOJP en Eigen Regie van patiënten. We hebben het Elyse jaarplan op de agenda gezet met de cliëntenraad, hierin zijn ook de activiteiten opgenomen die we in het kader van het ZE&GG programma doen. Bij het onderwerp ‘Verstandige keuzes: behandelkeuzes inclusief behandelbeperkingen met de patiënt bespreken’, benutten we de patiënt zelf om na afronding van het nierfalen polikliniek traject te meten of onze doelstelling is behaald: meer dan 80% van de patiënten geeft het traject gemiddeld een rapportcijfer van 8 of hoger. We vragen uit hoe patiënten de zorg ervaren hebben en kunnen zo ook zien of de verandering goed uitpakt en wat er nog nodig is ter verbetering.”
Tips voor andere zorgaanbieders?
We vroegen Marjolein naar tips voor andere zorgaanbieders die met patiënten willen samenwerken. “Betrek in ieder geval je cliëntenraad en bespreek de programma’s waaraan je wilt deelnemen. Ga er niet standaard van uit dat het niet past. Misschien komen er hele goede ideeën uit en misschien valt het tegen, maar die cliëntenraad is echt de ingang. Zeker ook rondom de communicatie naar patiënten toe. Laat hen meedenken over het hoe en wanneer, zoals het becommentariëren van concept brieven of flyers. En: wees op tijd! Betrek patiënten al in het voortraject van een project of initiatief, niet pas bij de uitrol. Ik vind het juist leuk om patiënten al in het voortraject van een project of initiatief te betrekken”.